ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Τα τραγούδια του Μετσόβου διακρίνονται σε:
- Κλέφτικα–Ιστορικά
- Tης αγάπης
- Της Τάβλας
- Tης ξενιτιάς
- Του Γάμου
- Κοινωνικά
Κλέφτικα–Ιστορικά
Η αρχόνισσα που απήγαγε ο Θύμιος Γάκης ήταν η Ευδοκία (Δούκω) κόρη του Νικολάκη Αβέρωφ στα τέλη του 19ου αιώνα. Την απήγαγε μαζί με την ξαδέρφη της Λενουσώ και ζήτησε το βάρος της Δούκως σε χρυσό (36 οκάδες) και της Λενουσώς σε ασήμι.Δύο είναι οι ερμηνείες γιατί αναφέρεται ως Βασίλω-αρχόντισσα: Η Δούκω είχε αριστοκρατική-αρχοντική ομορφιά ή λόγω του μέτρου στο τραγούδι.
Tης αγάπης
Τραγούδι από την βλαχόφωνη περιοχή του Μετσόβου με ιδιαίτερα όμορφους στίχους:
Θέλω να 'βγω να πααίνω, και η αγάπη δεν μ' αφήνει
κίνησα τον δρόμο-δρόμο, το στενό το μονοπάτι
βρίσκω μια μηλιά στον δρόμο, που 'ταν φορτωμένη μήλα,
κι άπλωσα να πάρω ένα, μην το παίρνεις, μην τ' αφήνεις
μην το κορομαραγκίαζεις, κι έχω την αγάπη μέσα,
που κοιμάται κύκλους-κύκλους, σαν τον νιόγαμπρο στο ρούχο,
σαν σπυρί μαργαριτάρι.... (...)
Θέλω να 'βγω να πααίνω, και η αγάπη δεν μ' αφήνει
κίνησα τον δρόμο-δρόμο, το στενό το μονοπάτι
βρίσκω μια μηλιά στον δρόμο, που 'ταν φορτωμένη μήλα,
κι άπλωσα να πάρω ένα, μην το παίρνεις, μην τ' αφήνεις
μην το κορομαραγκίαζεις, κι έχω την αγάπη μέσα,
που κοιμάται κύκλους-κύκλους, σαν τον νιόγαμπρο στο ρούχο,
σαν σπυρί μαργαριτάρι.... (...)
Ο νεαρός ερωτευμένος ζητά από την αγαπημένη του, να μιλήσει στον "αφέντη" της και να γίνει ο γάμος.
Επειδή φοβάται πιθανή άρνηση του "αφέντη", ζητά σε αυτή την περίπτωση να τον πάρει στη δούλεψη του σε όποια δουλειά θέλει αυτός, αρκεί να βρίσκεται κοντά στο σπίτι της κοπέλας που αγαπά...
Επειδή φοβάται πιθανή άρνηση του "αφέντη", ζητά σε αυτή την περίπτωση να τον πάρει στη δούλεψη του σε όποια δουλειά θέλει αυτός, αρκεί να βρίσκεται κοντά στο σπίτι της κοπέλας που αγαπά...
Της Τάβλας
Τραγούδια απ’ τα λεγόμενα της τάβλας.
Είναι τραγούδια που τραγουδιούνται κατά την έναρξη του γλεντιου, όταν οι πανηγυριστές τρώνε και πίνουν, πριν αρχίσουν το χορό.
Είναι τραγούδια που τραγουδιούνται κατά την έναρξη του γλεντιου, όταν οι πανηγυριστές τρώνε και πίνουν, πριν αρχίσουν το χορό.
Σε τουτ’ την τάβλα που ‘μαστε,
γραμμένα μαύρα μάτια μου,
σε τούτο το τραπέζι, τρεις μαυρομάτες
ρουσα μ’ μας κερνούν.
Τρεις μαυρομάτες μας κερνούν,
γραμμένα μαύρα μάτια μου,
και οι τρεις καλές κοπέλες, η μια κερνά
ρουσα μ’ με το γυαλί.
Η μια κερνάει με το γυαλί
γραμμένα μαύρα μάτια μου,
και η άλλη με την κούπα, κι η τρίτη
ρουσα μ’ η μικρότερη.
Κι η τρίτη η μικρότερη
γραμμένα μαύρα μάτια μου,
με μαστραπά στο χέρι, κέρνα μας
ρουσα μ’ κέρνα μας γλυκό κρασί.
γραμμένα μαύρα μάτια μου,
σε τούτο το τραπέζι, τρεις μαυρομάτες
ρουσα μ’ μας κερνούν.
Τρεις μαυρομάτες μας κερνούν,
γραμμένα μαύρα μάτια μου,
και οι τρεις καλές κοπέλες, η μια κερνά
ρουσα μ’ με το γυαλί.
Η μια κερνάει με το γυαλί
γραμμένα μαύρα μάτια μου,
και η άλλη με την κούπα, κι η τρίτη
ρουσα μ’ η μικρότερη.
Κι η τρίτη η μικρότερη
γραμμένα μαύρα μάτια μου,
με μαστραπά στο χέρι, κέρνα μας
ρουσα μ’ κέρνα μας γλυκό κρασί.